Ahi Evran, 1171’de Azerbaycan’ın Hoy kasabasında doğmuş, Horasan ve Bağdat’ta ilim tahsil etmiş bir Türk alimidir. Fahrettin Razi ve Evhadüddin Kirmani gibi büyük hocalardan ders alarak matematik, tıp, felsefe ve tasavvuf alanında yetişmiştir. 13. yüzyılda Anadolu’ya gelerek Ahilik teşkilatını kurmuş, Bizans hakimiyetindeki bir coğrafyada Türk esnafını 32 sektörde örgütlemiştir. Ahilik, ekonomik, sosyal, dini ve kültürel bir sistem olarak, 740 kural ve 9 kademeli bir eğitim süreciyle esnafı disipline etmiştir. Ahi Evran, deri işleme (debbahlık) gibi stratejik bir alanda çalışarak savunma sanayine katkı sağlamış, aynı zamanda ödeme sistemi ve dayanışma modeli geliştirmiştir. Günümüzde de Ahi Evran’ın teşkilatlanma modeli, yerli üretimi destekleme, altın ve gümüşle ödeme sistemi kurma gibi önerilerle modern sorunlara çözüm sunabilir. Zira, küresel dalgalar, yabancı malların hakimiyeti ve dijitalleşme gibi tehditler karşısında, Ahilik’in birlik, kalite ve dayanışma ilkeleri direnç oluşturabilir. Özellikle altın temelli bir ekonomi, dijital köleliğe karşı bir alternatif olarak önerilmektedir. Ahi Evran’ın mirası, Osmanlı’nın kuruluşunda etkili olmuş ve bugün Anadolu irfanını şekillendiren bir diriliş hattı olarak değerlendirilmektedir.
